13 kwietnia obchodzimy Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Mianem Zbrodni Katyńskiej określany jest mord dokonany przez funkcjonariuszy NKWD na prawie 22 tys. obywatelach II Rzeczypospolitej. Ofiarami tego bestialskiego ludobójstwa byli głównie polscy jeńcy wojenni  z obozów w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie oraz cywile, aresztowani na terenach okupowanych przez ZSRR.

Akcję likwidacyjną rozpoczęto w obozie w Kozielsku. 3 kwietnia 1940 r. więźniów z tego obozu wagonami bydlęcymi przewieziono do Gniezdowa, skąd samochodami więziennymi wyruszyli w ostatnią drogę. Pierwsze Ofiary Zbrodni ginęły od strzału w tył głowy na uroczysku Kozie Góry w lesie katyńskim. Ciała zastrzelonych grzebano masowo w specjalnie wykopanych dołach. Mord trwał przez kolejne 6 tygodni, Rosjanie systematycznie eksterminowali polskich jeńców w Chersoniu, Charkowie, Kijowie i Mińsku.

Świat o Zbrodni dowiedział się 13 kwietnia 1943 r. Masowe groby odkryli Niemcy. Rosjanie natychmiast wyparli się odpowiedzialności za ten akt ludobójstwa, najpierw usiłując przerzucić winę na III Rzeszę, a później przez ponad pół wieku próbując wymazać Zbrodnię Katyńską z kart historii, utrzymując informacje o niej w ścisłej tajemnicy. Pamięć o tych wydarzeniach przetrwała dzięki heroicznym postawom rodzin pomordowanych, przechowujących wspomnienia o ofiarach, mimo represji aparatu państwowego.

Należy też przypomnieć, że wśród ofiar Zbrodni Katyńskiej znaleźli się ludzie związani z Radymnem.

Zbigniew Moszumański w 2012 podawał, że w Katyniu i Charkowie zginęło w sumie 36 żołnierzy 10. Dywizjon Taborów w Radymnie, podkreślając, że lista ta nie jest zamknięta. Dziś w oparciu księgi cmentarne Muzeum Katyńskiego dostępne online możemy wymienić 39 nazwisk oficerów tej jednostki, ofiar Zbrodni Katyńskiej. Dodatkowo trzeba wspomnieć 8 oficerów i policjantów rodem z Radymna służących w innych oddziałach Wojska Polskiego.

 

  1. Ppor. rez. Józef Bełczewski 11.03.1904 Łężyce Franciszek Tekla
  2. Ppor. rez. Kazimierz Borwicz 22.07.1900 Trembowla Józef Elżbieta
  3. Por. rez. Maurycy Broch 31.01.1888 Nakło Samuel Sara
  4. Ppor. rez. Bronisław Józef Chądzyński 3.09.1897 Jenakijewo Władysław Emilia
  5. mjr Marian Józef Czerkawski09.1891 Czarnokońce Antoni Albina
  6. Władysław Marian Dorożański 11.04.1892 Lwów Piotr Katarzyna
  7. Ppor. tab. rez. Roman Eisen 5.12.1897 Rzeszów Salomon Rozalia
  8. Por. rez. Józef Gracjan GASZEWSKI 18.12.1894 w Warszawie, Piotra i Emilii
  9. Por. rez. Roman Griesswald 8.07.1883 Chmielów Jan Anna
  10. Ppor. rez. Bolesław Hrut 24.06.1896 Mrzygłód Michał Ewa
  11. Kpt. Marian Jarząbkowski 2.08.1900 maj. Gródek Józef Wiktoria
  12. Ppor. tab. rez. Marian KARCZEWSKI 24.02.1899 w maj. Wielgie, pow. iłżecki.
  13. Kpt. Stefan Władysław Karpiński 24.12.1895 Lwów Karol Anna
  14. rez. Henryk Kątski 8.01.1897 Warszawa Feliks Aleksandra
  15. Por rez. Józef Król 23.09.1899 Jarosław Michał, Aniela
  16. por. Józef Krzemiński 16.03.1898 Swojczany Marcin Katarzyna
  17. Ppor. rez. Karol Krzyczkowski 26.11.1895 Zamość Stanisław Florentyna
  18. Ppor. tab. rez. Gwido Alojzy Kuciński 26.04.1903 Jarosław Szymon Amalia
  19. Ppor. piech.rez. Jan Kuliczkowski 7.01.1896 Jazłowiec Marian Ludwika
  20. Ppor. tab.rez. Zygmunt Kusiak 9.04.1897 Lwów Franciszek Julia
  21. Ppor. rez. Stanisław Henryk Łącki 18.01.1898 Warszawa Antoni Julia
  22. Por. rez. Jan Maj 5.02.1896 Opatów Wincenty Katarzyna
  23. Por. rez. Tadeusz Meissner 14.12.1899 Poznań Wojciech Kazimiera
  24. Rtm. Stanisław Władysław Mężyk 2.03.1892 Olszana Władysław Józefa
  25. Ppor. tab. rez. Stanisław Miklowski 21.11.1895 Nadbrzezie Paweł Waleria
  26. Ppor. rez. Stanisław Mikołajczyk 26.09.1904 Boglewice Władysław Marianna
  27. Kpt. Józef Moskal 14.06.1895 Grodzisko Dolne Jan Katarzyna
  28. Ppor. rez. Juliusz Nikiel 12.04.1912 Kraków Stanisław Anna
  29. Ppor. rez. Karol Ogrodnicki 21.10.1896 Żołynia Antoni Józefa
  30. Ppor. rez. Andrzej Pałka 4.11.1907 Książnice Wielkie Jan Anna
  31. Por. tab. rez. Zygmunt PROKOPOWICZ s, ur. 28 XII 1900 w Hrudopolu, pow. kosowski. . Józefa i Pauliny z Bojarskich.
  32. Ppor. rez. Zygmunt Władysław Raczek 24.07.1908 Lwów Zygmunt Rozalia
  33. Ppor. rez. Tadeusz Jerzy Ramza 24.07.1901 Kraków Jacek Ewa
  34. Kpt. Tadeusz III Strzelecki 31.07.1898 Strzelce Florian Ewa
  35. Kpt. Jan Franciszek Strzesak 23.10.1897 Zbylitowska Góra Michał Rozali
  36. Ppor. rez. Adam Stefan Sułkowski 24.11.1910 Warszawa Jakub Władysława
  37. Por. tab. rez. Władysław Szczypa 14.12.1895 Puławy Józef Marianna
  38. Rtm. Alfred Leopold Tatarka 18.10.1897 Przemyśl Aleksander Julia
  39. post. PP Marcin Bis 1893 Nisko Stanisław Maria

Ofiary Zbrodni Katyńskiej urodzone w Radymnie

  1. post. PP Jan CZTERNASTEK s. Sebastiana, ur. 19 IV 1895 w Radymnie
  2. art. rez. Marian Aleksander FEDKOWICZ-HORDYŃSKI s. Otmara i Jadwigi z Chudzikiewiczów, ur. 15 VIII 1910 w Radymnie
  3. kpt. Mieczysław Tadeusz GĄSZEWSKI , s. Piotra i Aleksandra, ur. 7 IX 1907 w Radymnie
  4. piech. rez. Marian Antoni LIGASZEWSKI s. Jana i Wiktorii z Chlamtaczów, ur. 17 V 1901 w Radymnie
  5. kpt. Eugeniusz Wiktor MASKOWICZ , s. Andrzeja i Wiktorii Błońskiej, ur. 11 I 1897 w Radymnie
  6. PP Tomasz POPKIEWICZ s. Franciszka i Franciszki z Jackowskich, ur. 9 XII 1894 w Radymnie
  7. post. Józef ZARAŃSKI, s. Sebastiana i Sabiny, ur. 7 II 1892 w Radymnie
  8. przod. Franciszek ZNOJKO, s. Andrzeja i Franciszki, ur. 14 VI 1898 w Radymnie

Cześć ich pamięci!

[rl_gallery id=”14266″]

źródła fotografii:

http://www.muzeumkatynskie.pl/pl/2314/ksiegi_cmentarne.html